Sangen om fyret ved Tornehamn – Het lied van de Lange Jaap

Over het origineel
“Sangen om fyret ved Tornehamn“ (Het lied van het vuur bij Tornehamn) is het openingsnummer van het conceptalbum “Svarta Bjørn” (zwarte beerin) van de Noorse zangeres, komponist en tekstdichter Kari Bremnes uit 1998. Het album gaat over de Noorse Anna Rebecka Hofstad, een jonge vrouw die aan het einde van de negentiende eeuw werkte als kok voor de arbeiders die de spoorlijn van de ijzermijnen in het Noord-Zweedse Kiruna naar de Noorse havenstad Narvik bouwden. Ze stierf jong in de tijd dat ze er werkte en er gingen vele verhalen over haar uitzonderlijk onafhankelijk en onconventioneel gedrag. In Noorwegen verschenen twee romans geinspireerd op haar leven en haar bijnaam was “de zwarte beerin”.
Meer info (in het Noors):

Origineel

De satte det opp samme året æ kom
Fyret ved Tornehamn
Båtan behøvde lys
Så de ikkje gikk feil
Malmen sku frem over Troneträsk
Syvmilssjøen

Der vika va djup og farlig for åra og seil

Det va norskan som bygde de båtan
Åttring og fembøring mest
Om vinter'n gikk malmen på isen
Med slede og hest
Med slede og hest

De satte det opp på østre odden
Fyret ved Tornehamn
Æ Kan huske den første kvelden
Løkta va på
Et plutselig lys over Torneträsk
Syvmilssjøen
Vi stod i et vindu nån støkka og så

Æ Tenkte Den malmen får svengt sæ
Europa Viktoriehavn
Æ Svor æ sku lenger enn malmen
Før århundret skifta navn
Skifta navn

De skriv attenåtteognitti
I kveld ved Tornehamn
De sir at den løkta e tent
For ei heilt anna ti
De snakke som århundreskiftet
Va snart hundreårsskiftet
Men æ syns det ligg langt inn i fremtia mi

La det glitre på Syvmilsjøen
D'e'kje her æ ska finne mi havn
Æ E tyve og klar for et storhav
Før århundret skifte navn
Skifte navn

Hertaling

hij klom overeind in het jaar dat ik ging
vuurtoren Lange Jaap
de schepen die hadden zo lang
op hem gewacht
verradelijk stroomde de zee vaak
rond Den Helder
het noodlot dat sloeg meestal toe in ’t holst van de nacht

wij Hollanders bouwden die toren
de hoogste van allemaal
een nieuwe tijd werd geboren
de tijd van het staal
de tijd van het staal

hij klom overeind bij de Huisduiner dijk
vuurtoren Lange Jaap
ik weet nog de eerste avond
dat ie het deed
ineens was er licht aan de hemel daar
in Den Helder
we stonden op straat, een moment dat ik nooit meer vergeet

ik dacht daar aan al die zeelui
hun vrouwen, hun kind’ren , verweesd
en dat nu een betere tijd kwam
toen vierden we samen feest
toen vierden we feest

toen zag ik hem langzaam verdwijnen
vuurtoren Lange Jaap
werd kleiner en kleiner voor mij
de wereld die riep
ik stond aan de reling, was jong en sterk
varen zou ik
de Oost was m’n eerste bestemming, ’t verlangen was diep

maar nu in m’n tropennachtdromen
zie ik steeds het licht van die Jaap
en weet dat ik graag t’rug zou komen
terug naar die ijzeren knaap
die ijzeren knaap

Artiest/Band
Kari Bremnes

Songwriter
Kari Bremnes

Eerste release
1998

Hertaler
Henk Lucas

Soort hertaling
interpretatie

Datum hertaling
2023

Over de hertaling
De teksten op het album van Kari Bremnes zijn geschreven vanuit het perspectief van de jonge vrouw in het noorden van Zweden. Dit perspectief neem ik over in mijn hertaling naar een jonge man in Den Helder in de tijd dat de vuurtoren “Lange Jaap” gebouwd werd, dat was in 1877/1878.

 

Hertaling

Er is geen beeld of geluidsmateriaal beschikbaar van deze hertaling.